آموزش PHP : اپراتور ها

آخرین بروزرسانی 11 تیر 1401

در این قسمت از سری آموزش برنامه نویسی به زبان PHP قصد داریم در رابطه با اپراتور ها، کاربرد آنها و انواع اپراتورهای در دسترس در زبان پی اچ پی صحبت کنیم. از شما دعوت میکنیم در ادامه با مسترکد همراه شوید.

اپراتورها در PHP

از اپراتور ها برای انجام عملیات مختلف روی متغیر ها و مقادیر استفاده میکنیم. اپراتور ها در PHP را میتوان به گروه های زیر تقسیم کرد :

اپراتورهای ریاضی / Arithmetic Operators
اپراتور های تخصیص / Assignment Operators
اپراتور های مقایسه ای / Comparison Operators
اپراتورهای افزایش / کاهش – Increment/Decrement Operators
اپراتور های منطقی / Logical Operators
اپراتورهای رشته / String Operators
اپراتورهای آرایه / Array Operators
اپراتور های تخصیص شرطی / Conditional Assignment Operators

در ادامه به شرح هر یک از گروه اپراتورهای بالا خواهیم پرداخت.

اپراتورهای ریاضی در PHP

اپراتورهای ریاضی در پی اچ پی جهت انجام عملیات مرسوم ریاضی مانند جمع، تفریق، ضرب و … روی مقادیر عددی مورد استفاده قرار میگیرند. فهرست این اپراتور ها در زیر آمده است :

اپراتور	نام	مثال	نتیجه
+	جمع	$x + $y	مجموع متغیر های x و y
–	تفریق	$x – $y	اختلاف متغیر های x و y
*	ضرب	$x * $y	حاصل ضرب متغیر x در y
/	تقسیم	$x / $y	حاصل تقسیم متغیر x بر y
%	قدر مطلق	$x % $y	باقیمانده تقسیم x بر y
**	توان	$x ** $y	نتیجه x به توان y

اپراتور های تخصیص در PHP

اپراتور های تخصیص در پی اچ پی به همراه مقادیر عددی جهت نوشتن مقداری در یک متغیر به کار گرفته میشوند. علامت “=” اپراتور پایه ای تخصیص است. استفاده از این اپراتور به این معناست که مقدار عبارت درج شده در سمت راست به عملوند درج شده در سمت چپ نسبت داده خواهد شد. اپراتور های تخصیص به همراه مثال استفاده از آنها را میتوانید در زیر مشاهده کنید :

تخصیص	معادل	شرح
x = y	x = y	مقدار عبارت سمت راست در عملوند سمت چپ قرار میگیرد
x += y	x = x + y	عمل جمع
x -= y	x = x – y	عمل تفریق
x *= y	x = x * y	عمل ضرب
x /= y	x = x / y	عمل تقسیم
x %= y	x = x % y	محاسبه باقیمانده

اپراتورهای مقایسه ای در PHP

اپراتورهای مقایسه ای جهت مقایسه ی دو مقدار مورد استفاده قرار میگیرند. این مقادیر میتوانند عددی یا رشته ای باشند.

اپراتور	نام	مثال	نتیجه
==	مساوی	$x == $y	اگر x با y برابر باشد نتیجه true خواهد بود
===	یکسان	$x === $y	اگر x با y برابر باشد و نوع آنها نیز یکسان باشد، نتیجه true خواهد بود
!=	نامساوی	$x != $y	اگر x با y برابر نباشد نتیجه true خواهد بود
<>	نابرابر	$x <> $y	اگر x با y برابر نباشد نتیجه true خواهد بود
!==	غیر یکسان	$x !== $y	اگر x با y برابر نباشد یا نوع آنها یکسان نباشد نتیجه true خواهد بود
>	بزرگتر از	$x > $y	اگر x بزرگتر از y باشد نتیجه true خواهد بود
<	کوچکتر از	$x < $y	اگر x کوچکتر از y باشد نتیجه true خواهد بود
>=	بزرگتر مساوی	$x >= $y	اگر x بزرگتر یا مساوی y باشد نتیجه true خواهد بود
<=	کوچکتر مساوی	$x <= $y	اگر x کوچکتر یا مساوی y باشد نتیجه true خواهد بود
<=>	کشتی فضایی spaceship	$x <=> $y	بر این اساس که x کمتر از، مساوی با، یا بزرگتر از y باشد، یک عدد صحیح کمتر از، مساوی با یا بزرگتر از 0 بر میگرداند. این اپراتور در php7 معرفی شده است.

اپراتورهای افزایش/کاهش در PHP

اپراتور افزایش جهت افزایش مقدار یک متغیر و اپراتور کاهش جهت کاهش مقدار یک متغیر استفاده میشود. جدول زیر حاوی حالات مختلف این دو نوع اپراتور است :

اپراتور	نام	شرح
++$x	پیش افزایش	یک واحد به x اضافه کرده و مقدار آن را بر میگرداند
$x++	پس افزایش	مقدار x را برمیگرداند و سپس یک واحد به آن اضافه میکند
−−$x	پیش کاهش	یک واحد از x کم کرده و مقدار آن را بر میگرداند
$x−−	پس کاهش	مقدار x را برمیگرداند و سپس یک واحد از آن کم میکند

اپراتورهای منطقی در PHP

از اپراتورهای منطقی جهت ترکیب عبارات شرطی بهره میگیریم.

اپراتور	نام	مثال	نتیجه
and	And	$x and $y	اگر x و y هردو true باشند، مقدار بازگشتی معادل true خواهد بود
or	Or	$x or $y	اگر از بین x و y یکی true باشد مقدار بازگشتی true خواهد بود
xor	Xor	$x xor $y	اگر از بین x و y یکی از آنها true باشد ولی نه هر دو، مقدار بازگشتی true خواهد بود
&&	And	$x && $y	اگر x و y هردو true باشند، مقدار بازگشتی معادل true خواهد بود
\|\|	Or	$x \|\| $y	اگر از بین x و y یکی true باشد مقدار بازگشتی true خواهد بود
!	Not	!$x	اگر x معادل true نباشد، مقدار بازگشتی true خواهد بود

اپراتورهای رشته در PHP

در پی اچ پی دو اپراتور داریم که به صورت اختصاصی برای کار با رشته ها ساخته شده اند. این دو اپراتور را در زیر مشاهده میکنید :

اپراتور	نام	مثال	نتیجه
.	الحاق	$txt1 . $txt2	دو رشته ی txt1 و txt2 را به یکدیگر متصل میکند
.=	تخصیص الحاق	$txt1 .= $txt2	رشته ی txt2 را به txt1 می افزاید

اپراتورهای آرایه در PHP

اپراتور های آرایه جهت کار با آرایه ها (Array) خصوصا انجام عملیات مقایسه ای روی آنها به کار گرفته میشوند :

اپراتور	نام	مثال	نتیجه
+	اجتماع	$x + $y	اجتماع x و y
==	برابری	$x == $y	اگر x و y دارای جفت کلید/مقدار های یکسان باشند، true بر میگرداند.
===	یکسان	$x === $y	اگر x و y دارای جفت کلید/مقدار های یکسان با ترتیب و نوع یکسان باشد true میگرداند
!=	نابرابری	$x != $y	اگر x با y برابر نباشد نتیجه true خواهد بود
<>	نابرابری	$x <> $y	اگر x با y برابر نباشد نتیجه true خواهد بود
!==	غیر یکسان	$x !== $y	اگر x و y کاملا همسان نباشند نتیجه true خواهد بود

اپراتورهای تخصیص شرطی در PHP

اپراتورهای تخصیص شرطی، مقدار را بر اساس شرط تعیین شده به یک متغیر نسبت میدهند :

اپراتور

نام

مثال

نتیجه

سه گانه

Ternary

$x = expr1 ? expr2 : expr3

مقدار x را بر میگرداند.
اگر expr1 معادل TRUE باشد، مقدار x معادل expr2 خواهد بود.
اگر expr1 معادل FALSE باشد، مقدار x معادل expr3 خواهد بود.

تلفیق نال

Null coalescing

$x = expr1 ?? expr2

مقدار x را بر میگرداند.
اگر expr1 موجود بوده و NULL نباشد، مقدار x معادل expr1 است.
اگر expr1 موجود نبوده و یا NULL باشد، مقدار x معادل expr2 است.
این اپراتور در PHP7 معرفی شده.

مطالعه بخش بعدی : آشنایی با If … Else … Elseif

دسترسی آسان به این مطلب لینک کوتاه :